تکنیکهای مطالعات ژئوفیزیک به خصوص مطالعات لزره نگاری ، امروزه به عنوان مؤثرترین روش ها برای درک زمین شناسی و بررسی تغییرات خواص فیزیکی سنگها مانند شکستگی، تراوایی، اشباع از سیال و … که در مشخص نمودن خواص مخازن هیدروکربوری به کار میروند، شناخته شده اند. امروزه با استفاده از روش انعکاس لزرهای و اعمال مراحل پیچیده ریاضی توسط کامپیوتر، میتوان یک مقطع زمین شناسی دقیق از طبقات سنگهای داخل زمین تا عمق نسبتاً زیاد تهیه کرد و خصوصیات متعدد ساختمانی و استراتیگرافی سنگ های زیر سطح زمین را شناخت و به وجود یا عدم وجود تلههای نفت و گاز در آن پی برد و درصورت لزوم، محل دقیق حفاری ها را برای دسترسی به این منابع به طور بهینه تعیین کرد. در ادامه مقاله به مبحث مطالعات ژئوفیزیک و کاربرد آن در اکتشاف منابع هیدروکربوری میپردازیم. جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع خدمات مانند: مطالعات ژئوفيزيک ، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس با شرکت آسیا ژئوفیزیک و ژئوتکنیکی تماس بگیرید.
فهرست مطالب
مطالعات ژئوفیزیک و کاربرد آن در اکتشاف منابع هیدروکربوری
در زیر به اختصار به معرفی و توضیح روش های متداول ژئوفیزیکی که در اکتشاف نفت و گاز کاربرد دارند، میپردازیم:
۱- مغناطیس سنجی
پیجویی مغناطیسی از قدیمیترین روشهای مطالعات ژئوفیزیک اکتشافی می باشد که سالهاست در جست و جوی نفت و گاز، کانی های اقتصادی و حتی برای مقاصد باستان شناسی مورد استفاده قرار گرفته است.
امروزه روش مغناطیس سنجی مقدم بر سایر روشهای ژئوفیزیک در اکتشاف منابع نفت و گاز اعمال می شود تا اطلاعات مفیدی در مورد وسعت و ضخامت حوضه رسوبی تحت کاوش فراهم کند. این اطلاعات برای مناطقی که قبلاً کارهای اکتشافی در آن صورت نگرفته، از اهمیت زیادی برخودار است. همچنین این روش در شناسایی منابع مغناطیسی در بین لایههای رسوبی و تشخیص تودههای ولکانیک و “سابولکانیک” در عمق زمین مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
اساس روش مغناطیس سنجی بر اندازهگیری مؤلفههای میدان مغناطیسی زمین توسط دستگاههای متفاوت منیتومتر مبتنی است. در این روش مواردی مانند: “شدت کل میدان مغناطیسی”، “مؤلفههای قائم و افقی میدان مغناطیسی”، و “زوایای میل و انحراف میدان مغناطیسی زمین” ثبت خواهد شد؛ و پس از آن, تصمیمات زیادی از جمله حذف آثار تغییرات روزانه و سالیانه میدان مغناطیسی زمین، نقشههای منحنیهای همشدت، همانحراف و هممیل تهیه میشود که اطلاعات مفیدی در اختیار قرار می دهند.
۲-ثقلسنجی (گراویمتری)
گرانیسنجی یا ثقلسنجی، شامل اندازهگیری میدان نیروی جاذبه زمین توسط دستگاه های گراویمتری می باشد. از آنجا که انسان نه قادر است این میدان را به وجود آورد و نه در آن تغییری به وجود آورد، این روش نیز مانند روش مغناطیس سنجی از میدان های پتانسیل طبیعی بهره خواهد برد.
تغییرات شدت جاذبه زمین در نقاط متفاوت بیانگر تغییرات چگالی سنگ های داخل زمین می باشد که این نیز به نوبه خود در تعیین وضعیت زمین شناسی زیرزمینی کاربرد خواهد داشت. در اکتشاف نفت و گاز و در حوضه های رسوبی شناسایی شده توسط عملیات مغناطیس سنجی، از همین اصل برای یافتن موارد زیر استفاده خواهد شد:
۱- تعیین محل گنبدهای نمکی
۲- ساختمان های زمینشناسی تحتالارضی مانند طاقدیسها
از آنجا که چگالی سنگهای رسوبی معمولا کمتر از سنگهای “آذرین” پی سنگ است، بنابراین به کمک روش ثقل سنجی میتوان مرز بین آنها یعنی سطح پیسنگ را مشخص کرد و در نتیجه به ضخامت سنگ های رسوبی به عنوان عاملی در “هیدروکربور زایی” پی برد و کیفیت حوضه رسوبی را از نظر شرایط “هیدروکربور زایی” بررسی کرد.
استفاده از تکنیک های نوین ریاضی مانند آنالیزهای بعد فرکانس و معادلات و روابط منطق فازی و شبکههای عصبی مصنوعی، این روش را توأم با روش مغناطیسسنجی به صورت جزء لاینفک اکتشاف نفت و گاز درآورده است.
۳- مطالعات لرزه نگاری:
مطالعه خواص الاستیک سنگ های داخل زمین موجب پدید آمدن علم مطالعات لرزه نگاری شد. در واقع علم لرزهنگاری یا لرزه شناسی، رفتار سنگ های داخل زمین را نسبت به عبور امواج الاستیک مورد مطالعه قرار خواهد داد و ناهنجاری های ایجاد شده در امواج عبوری از لایه های زمین را به تغییرات ویژگیهای مکانیکی سنگها نسبت میدهد و به این وسیله امکان تفکیک لایههای سنگها در زیر زمین و مشاهده ساختارهای زمینشناسی از جمله انواع تله های نفت و گاز را با کیفیت مطلوبی فراهم میسازد.
در این روش انواع امواج مکانیکی(S, P) توسط انفجار یا نوسانگرها ایجاد می شود و به داخل زمین ارسال خواهد شد. سرعت سیر این امواج در طبقات متفاوت سنگی بر حسب کیفیت مکانیکی آنها تغییر خواهد کرد. با ثبت امواج عبور کرده از زمین، توسط گیرندههایی بنام “ژئوفون” که با آرایش های خاص بر روی زمین چیده شدهاند، امکان ترسیم مقطع لرزهای بر حسب زمان، سرعت و در آخر بر حسب عمق فراهم خواهد شد که ساختارهای زمینشناسی بر روی آن به خوبی قابل مشاهده است.
خدمات شرکت ژئوفیزیک مانند: مطالعات ژئوفیزیک ، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع خدمات مانند: مطالعات ژئوفیزیک ، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس با شرکت آسیا ژئوفیزیک و ژئوتکنیکی تماس بگیرید.
مطالعات الکترومغناطیس – مطالعات ژئوالکتریک – مطالعات لرزه نگاری – مطالعات GPR
بدون دیدگاه