دَرزه (انگلیسی: Joint) به شکستگی با منشأ طبیعی در یک لایه یا مجوعه‌ای از سنگها گفته می‌شود که در امتداد آن شکستگی، حرکت یا جابجایی صورت نگرفته باشد. گرچه فرایند درزه‌ای شدن سنگ ممکن است به‌صورت مفرد نیز صورت گیرد، اما معمولاً به شکل گروهی از درزه‌ها شکل می‌گیرد که مجموعه درزه نامیده می‌شود. در ادامه به مبحث عوامل به وجود آورنده درزه ها می پردازیم. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع خدمات مانند: مطالعات ژئوفیزیک، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس , مطالعات ژئوتکنيک ، آزمایشات درون چاهی ، آزمایش مگنتومتری با شرکت آسیا ژئوفیزیک و ژئوتکنیکی تماس بگیرید.
فهرست مطالب
- 1 درزه ها را از نظرهای گوناگون طبقه بندی می کنند، که در زیر به شرح آنها می پردازیم :
- 2 تقسیم بندی هندسی :
- 3 تقسیم بندی جغرافیایی درزه ها :
- 4 تقسیم بندی بر اساس وضعیت درزه ها نسبت به هم :
- 5 تقسیم بندی زایشی درزه ها:
- 6 عوامل به وجود آورنده درزه ها:
- 7 عوامل تکتونیکی ایجاد درزه ها :
- 8 شکستگی های کششی :
- 9 شکستگی های کششی ناشی از تنش های فشارشی:
- 10 شکستگی رهایی:
- 11 ▪ شکستگیهای کششی در اثر نیروهای کوپل:
- 12 ▪ شکستگی های ناشی از تنش های پیچشی:
- 13 خدمات شرکت ژئوفیزیک مانند: مطالعات ژئوفیزیک ، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس ، مطالعات ژئوتکنيک ، آزمایشات درون چاهی ، مطالعات الکترومغناطیس آزمایش مگنتومتری
درزه ها را از نظرهای گوناگون طبقه بندی می کنند، که در زیر به شرح آنها می پردازیم :
تقسیم بندی هندسی :
در این تقسیم بندی درزه ها بر اساس وضعیت درزه نسبت به امتداد لایه بندی سنگهای مجاور طبقه بندی می شوند. در این تقسیم بندی انواع درزه های زیر را می توان تشخیص داد:
- درزه امتدادی: درزه امتدادی نوعی از درزه است که امتداد آن موازی یا تقریبا موازی امتداد لایه بندی طبقات اطراف است.
- درزه شیبی: درزه شیبی درزه ای است که امتداد آن موازی یا تقریبا موازی خط بزرگتری شیب سطح لایه بندی طبقات اطراف است.
- درزه طبقه ای: اگر سطح درزه موازی سطح لایه بندی سنگها باشد درزه طبقه ای نام دارد.
- درزه مایل: اگر امتداد درزه نسبت به امتداد یا خط بزرگترین شیب سطح لایه بندی سنگهای اطراف بر حالت غیر مشخص باشد، به این نام خوانده می شود.
تقسیم بندی جغرافیایی درزه ها :
در بعضی موارد درزه ها را بر مبنای وضعیت امتداد درزه نسبت به امتداد شمال تقسیم بندی می کنند. مثلا اگر امتداد درزه شمالی جنوبی باشد، به نام درزه شمالی جنوبی و در حالتی که امتداد آن شمال غربی ـ جنوب شرقی باشد به همین نام خوانده می شود.
تقسیم بندی بر اساس وضعیت درزه ها نسبت به هم :
در این تقسیم بندی وضعیت درزه ها نسبت به هم مورد مطالعه قرار می گیرد و بر اساس آن می توان انواع درزه های زیر را تشخیص داد:
- درزه های منظم : اگر درزه های یک منطقه با هم موازی یا تقریبا موازی باشند، به نام درزه های منظم خوانده می شوند. معمولا امتداد مشترک این درزه ها امتداد محور چین خوردگی اصلی ناحیه و یا امتداد گسلهای اصلی می باشد.
- درزه های نامنظم : این درزه ها وضعیت مشخصی ندارند و بطور نامنظم پراکنده اند.
تقسیم بندی زایشی درزه ها:
بر اساس مکانیسم ایجاد و توسعه درزه در سنگها آنها را به انواع ، درزه های کششی ، درزه های برشی ، درزه های ستونی و درزه های رهایی و غیر تفکیک می کنند. همچنین درزه ها را بر اساس عوامل به وجود آورنده آنها به انواع ناشی از عملکرد فرآیند های تکتونیکی و انواع ناشی از عوامل غیرتکتونیکی تقسیم می شوند.
عوامل به وجود آورنده درزه ها:
عوامل به وجود آورنده درزه ها را بطور کلی به دو گروه عوامل تکتونیکی و عوامل غیرتکتونیکی تقسیم می کنند:
عوامل تکتونیکی ایجاد درزه ها :
پس از اینکه سنگ تحت تاثیر تنش قرار گرفت، ابتدا در آن تغییر شکل الاستیک ایجاد می شود و پس از آن می شکند (در حالت معمولی سنگهای حالت شکننده دارند) ، ولی تحت فشارهای محصور کننده و حرارت بالا ، بسیاری از سنگها پس از مرحله الاستیک وارد مرحله تغییر شکل پلاستیک می شوند و نهایتا در این شرایط سنگ خواهد شکست. شکستگیهای حاصله در سنگها را می توان به دو دسته زیر تقسیم کرد
شکستگی های کششی :
اگر سنگی تحت تاثیر کشش قرار گیرد، در امتداد عمود بر کشش ، شکستگیهایی در سنگها ایجاد می شود. شواهد صحرایی برای تشخیص این شکستگی ها ، دیواره خشن است، ضمنا چون شکستگی تحت تاثیر کشش ایجاد شده است، بین دو دیواره شکستگی ، یک باز شدگی دیده می شود که گاهی اوقات ممکن است توسط رگه های معدنی یا غیرمعدنی پر شده باشد.
شکستگی های کششی ناشی از تنش های فشارشی:
اگر یک بلوک سنگی تحت تاثیر تنش های فشارشی قرار گیرد، دو سری شکستگی در سنگها ظاهر خواهد شد، به طوری که سطح این دو سری درزه با هم زاویه ۹۰ درجه تشکیل می دهند. محل تلاقی این دو صفحه موازی با امتداد تنش فشارشی است. این شکستگی ها تحت عنوان شکستگیکششی شناخته شده است.
شکستگی رهایی:
نوع دیگر از شکستگی های کششی که در اثر پی آمدهای بعد از فشارش ایجاد می شود، شکستگی رهایی است. اگر نمونه سنگی را به جای این که در هوای آزاد تحت فشار قرار گیرد، در یک محیط با فشار همه جانبه واقع شود و آنگاه بر آن فشار وارد آید، پس از حذف نیروهای فشارشی ، شکستگیهای متعدد در جهت عمود بر امتداد نیروی فشارشی در جسم به وجود می آید. این نوع از شکستگی کششی را رهایی می نامند.
▪ شکستگیهای کششی در اثر نیروهای کوپل:
اگر جسمی تحت تاثیر نیروهای کوپل قرار گیرد، مثل این است که نیروهای فشارشی و کششی بطور همزمان بر آن موثر بوده اند. پس بطور همزمان در جسم تغییر شکل های میدانهای کشش و فشارش ایجاد می شوند.
▪ شکستگی های ناشی از تنش های پیچشی:
علاوه بر کشش ، فشارش و کوپل عامل دیگری تحت عنوان پیچش می تواند، شکستگی های را در سنگها ایجاد کند. وقتی یک جسم صفحه ای تحت تاثیر پیچش قرار گیرد، تنش های حاصله در آن به صورت تنش های کشش ، فشارشی و برشی جلوه گر می شود.
خدمات شرکت ژئوفیزیک مانند: مطالعات ژئوفیزیک ، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس ، مطالعات ژئوتکنيک ، آزمایشات درون چاهی ، مطالعات الکترومغناطیس آزمایش مگنتومتری
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع خدمات مانند: مطالعات ژئوفیزیک ، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری ، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس، آزمایش مگنتومتری با شرکت آسیا ژئوفیزیک و ژئوتکنیکی تماس بگیرید.
مطالعات الکترومغناطیس – مطالعات ژئوالکتریک – مطالعات لرزه نگاری – مطالعات GPR ، سونداژ – مطالعات ژئوتکنيک – آزمایشات درون چاهی – مطالعات ژئوالکتریک – مطالعات GPR – اکتشاف آب – مطالعات ژئوتکنيک – مطالعات ژئوالکتریک – مطالعات GPR – مطالعات الکترومغناطیس – مطالعات ژئوفیزیک – مطالعات GPR – مطالعات ژئوالکتریک – مطالعات الکترومغناطیس -مطالعات ژئوتکنيک – مطالعات ژئوتکنيک- مطالعات ژئوتکنيک – مطالعات ژئوفیزیک- اکتشاف آب آزمایش مگنتومتری – آزمایش دانهول – آزمایشات درون چاهی
بدون دیدگاه