تعیین گسل

زمین‌شناسی ساختمانی یا «زمین‌شناسی ساختاری» یا به انگلیسی (Structural Geology)، علمی است که به مطالعه انواع تغییرشکل‌های سنگ‌کره یا «لیتوسفر» یا (Lithosphere) می‌پردازد. تنش‌های درون زمین، سبب خمش، پیچش یا برش های سنگ‌ها می‌شوند. به این ترتیب، ساختارهایی مانند چین‌خوردگی، درزه، گسل و غیره به وجود می‌آیند. زمین‌شناسی ساختمانی، علت ها و مراحل تشکیل این تغییر شکل‌ها را به طور کامل مورد بررسی قرار می‌دهد. در ادامه به مبحث تعیین گسل می پردازیم. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع خدمات مانند: مطالعات ژئوفیزیک، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس , مطالعات ژئوتکنيک ، آزمایشات درون چاهی ،‌ آزمایش مگنتومتری با شرکت آسیا ژئوفیزیک و ژئوتکنیکی تماس بگیرید.

تعیین گسل

«گسل» یا به انگلیسی (Fault)، یکی از انواع شکستگی‌های متنوع در پوسته زمین است که در آن، حداقل یکی از بلوک‌های دو طرف شکستگی نسبت به یکدیگر جابجا می‌گردند . در این نوع گسل، جابجایی بلوک‌ها، زیاد نیست و می‌توان امتداد لایه‌های دو طرف شکستگی را نیز به خوبی ر نونه مشاهده کرد.به طور کلی، جابجایی بلوک‌های گسل نسبت به یکدیگر از چند سانتی‌متر تا چندصد کیلومتر تغییر می‌کنند. بازه گسترش طولی (امتداد) گسل‌ها نیز بین چندین  میلی‌متر تا چند هزار کیلومتر نیز می باشد .

گسل چگونه تشکیل می شود؟

پوسته کره زمین، از چندین صفحه تکتونیکی تشکیل و ساخته می‌شود. این صفحات، به طور مداوم بر روی گوشته زمین در حال حرکت و جا به جایی هستند. تنش‌های ناشی از حرکت های صفحات تکتونیکی و برخورد آن‌ها با یکدیگر، تغییرات شکل و شکستی در سنگ‌های پوسته را نیز به همراه دارند. اگر بخش‌های متفاوت این شکستگی‌ها نسبت به یکدیگر کاملا جابجا شوند، گسل ها به وجود می‌آید.

تفاوت درزه ها و گسل چیست ؟

شکستگی‌های پوسته زمین به دو گروه درزه و گسل تقسیم می‌شوند. «درزه» یا به انگلیسی (Joint)، شکستگیِ بدون جابجایی میب اشد. به عبارت بسیار دقیق‌تر، اگر میزان جابجایی دو طرف یک شکستگی بر روی صفحه جدایش، بسیار کم و غیر قابل‌ محاسبه باشد، به آن شکستگی، یا درزه می‌گویند.

گسل ها چه اهمیت و ضرورتی دارند ؟

گسل‌ها، یکی از مهم‌ترین و اصلی ترین ساختارهای زمین‌شناسی به شمار می‌روند. این ساختارها، در کنترل انواع جریان آب‌های زیرزمینی، تشکیل برخی از کانی‌ها، تجمع هیدروکربن‌ها بر روی سطح و شکل‌گیری ناهمواری‌ها تاثیر کامل و مستقیم می‌گذارند. جابجایی گسل‌ها، یکی از دلایل و علت های  اصلی رخ دادن زلزله، خردشدگی سنگ‌ها و تشکیل انواع عوارض زمین می باشد .مطالعه بر روی انواع  گسل‌های منطقه و تعیین مکانیزم در عملکرد آن‌ها، از فعالیت‌های کاملا ثابت در پروژه‌های عمرانی و معدنی نیز محسوب می‌شود؛ چراکه بسیاری از ریزش‌ها در این نوع پروژه‌ها، به علت وجود شکستگی‌هایی مانند گسل رخ می‌دهد. تشخیص گسل‌ها و تعیین انواع آن‌ها، یکی از مهارت‌های اصلی و مهم برای زمین‌شناسان و از مهارت‌های بسیار مفید برای مهندسان مشغول در انواع پروژه‌های ژئوتکنیکی است.
مشخصه_های_گسل_چه_هستند_؟”>مشخصه های گسل چه چیز های است ؟

از مهم‌ترین و اصلی ترین مشخصه‌های گسل می‌توان به صفحه های گسل، کمربالا، کمرپایین، شیب گسل، جابجایی قائم و جابجایی افقی آن نیز  اشاره کرد. تصویر زیر، هر یک از این مشخصه‌ها را به ما معرفی میکند.

صفحه_گسل_چیست_؟

صفحه گسل :

«صفحه گسل» یا به انگلیسی (Fault Plane)، سطحی است که شکستگی و جابجایی بر روی آن به وجود می آید . این صفحه، معمولا در راستای کمترین مقاومت زمین نیز به وجود می‌آید.

کمربالای گسل :

«کمربالا» یا به انگلیسی (Hanging Wall)، قسمتی  از ناحیه گسل‌خورده است که بر روی صفحه شکستگی قرار می‌گیرد. سطح کمربالا می‌تواند پایین‌تر یا کمی بالاتر از سطح کمرپایین باشد.

کمرپایین گسل :

«کمرپایین» یا (Footwall)، قسمتی از ناحیه گسل‌خورده می باشد که  زیر صفحه های شکستگی قرار می‌گیرد. سطح کمرپایین نیز می‌تواند بالاتر یا پایین‌تر از سطح کمربالا نیز باشد.

شیب گسل :

«شیب» یا (Dip)، زاویه‌ای می باشد که صفحه های گسل با راستای افق را می‌سازد.

زاویه میل گسل :

زاویه میل یا «هِید» (Hade)، زاویه میان صفحه گسل و راستای قائم می باشد. زاویه میل و شیب گسل، متمم به یکدیگر هستند.

امتداد و خط گسل :

«خط گسل» یا (Fault Line)، اثر صفحه های گسل است که معمولا به شکل  یک خط بلند بر روی سطح زمین به خوبی دیده می‌شود. زلزله‌ها، معمولا بر روی امتداد این خطوط رخ می‌دهند.

افت گسل :

«افت» یا (Throw)، جابجایی قائم کمربالا و کمرپایین نسبت به همدیگر می باشد .

راند گسل :

«راند» یا (Heave)، جابجایی افقی کمربالا و کمرپایین نسبت به همدیگر است.

انواع روش های مختلف تشخیص گسل:

گسل‌ها، معمولا شکل عارضه‌های سطح های زمین را به کلی تغییر می‌دهند. از این‌رو، وجود گسل‌ها معمولا بر اساس شواهد متفاوت تشخیص داده می‌شود. بعضی از اصلی‌ترین و مهم ترن شواهد وجود گسل ها در یک منطقه عبارت هستند از:

• انواع شواهد سنگ‌شناسی

  • آیینه گسل ها
  • برش و گوژ در گسل
  • جابجا شدگی گسل
  • تکرار و حذف گسل
  • حذف ناگهانی ساختارهای آن
  • سیلیسی شدن محدوده
  • کانی‌زایی در منطقه

• انواع شواهد جغرافیای طبیعی

  • پرتگاهای گسلی
  • پرتگاهای خط گسل
  • انواع جریان‌های گسل

• انواع شواهد رخنمون

  • تاثیرهای  گسل شیبی
  • تاثیرهای گسل امتدادی

خدمات شرکت ژئوفیزیک مانند: مطالعات ژئوفیزیک ، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس ، مطالعات ژئوتکنيک ، آزمایشات درون چاهی ، مطالعات الکترومغناطیس – آزمایش مگنتومتری

جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع خدمات مانند: مطالعات ژئوفیزیک ، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری ، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس، آزمایش مگنتومتری با شرکت آسیا ژئوفیزیک و ژئوتکنیکی تماس بگیرید.

اینستاگرام آسیا ژئوفیزیک

مطالعات الکترومغناطیس – مطالعات ژئوالکتریک – مطالعات لرزه نگاری – مطالعات GPR ، سونداژ – مطالعات ژئوتکنيک – آزمایشات درون چاهی – مطالعات ژئوالکتریک – مطالعات GPR – اکتشاف آب – مطالعات ژئوتکنيک – مطالعات ژئوالکتریک – مطالعات GPR – مطالعات الکترومغناطیس – مطالعات ژئوفیزیک – مطالعات GPR – مطالعات ژئوالکتریک – مطالعات الکترومغناطیس -مطالعات ژئوتکنيک – مطالعات ژئوتکنيک- مطالعات ژئوتکنيک – مطالعات ژئوفیزیک- اکتشاف آب آزمایش مگنتومتری – آزمایش دانهول – آزمایشات درون چاهی – میدان گرانشی – آزمایش دانهول – آسیا ژئوفیزیک – مطالعات لرزه نگاری – دستگاه لرزه نگار درون چاهی