ژئوفیزیک یا فیزیک زمین یکی از شاخه های اصلی علوم زمین می باشد که به مطالعه کمی خواص متفاوت فیزیکی زمین با روشهای لرزه ای، مغناطیسی ، گرانشی و الکتریکی می‌پردازد. با استفاده از این نتیجه می‌توان به مطالعه خصوصیت های فیزیکی و رفتار پوسته و گوشته و هسته زمین بپردازیم. در ادامه مقاله به مبحث ژئوفیزیک می پردازیم. جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع خدمات مانند: مطالعات ژئوفیزیک، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری، آزمایش دانهول،مطالعات ژئوالکتریک، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس با شرکت آسیا ژئوفیزیک و ژئوتکنیکی تماس بگیرید.
فهرست مطالب
ژئوفیزیک
ژئوفیزیک به پدیده‌های طبیعی مانند رفتار زمین و اطرافش می‌پردازد. ژئوفیزیک به دو شاخه اصلی تقسیم بندی می‌شود: ژئوفیزیک محض و ژئوفیزیک کاربردی. ژئوفیزیک کاربردی خود به دو شاخه ژئوفیزیک اکتشافی و مهندسی تقسیم بندی می‌شود. در بعضی پروژه ها علاوه بر مطالعات ژئوتکنیک، مطالعات ژئوفیزیک نیز انجام می شود.
شاخه ها و گرایش های آن
- ژئودزی (Geodesy): مطالعه میدان جاذبه زمین و اندازه گیری آنها و گفت و گو در مورد شکل و اندازه زمین است. یکی از کاربرد های اندازه گیری میدان گرانش در هر نقطه، تعیین سطح آب زیر زمینی یا اکتشاف معادن رو سطحی است.
- لرزه شناسی یا لرزه نگاری (Seismology): که به مطالعه زلزله و نشر امواج الاستیک در زمین بحث می شود. نتایج به دست آمده توسط ژئوفیزیست در زمین‌شناسی مهندسی و کانی شناسی و پترو فیزیک سنگ‌ها استفاده می شود.
- علوم اتمسفری (Atmospheric sciences): که شامل هواشناسی، جوشناسی و بررسی میدان‌های الکتریکی در جو می باشد.
- ژئوفیزیک: باستان شناسی که بیشتر روش های مغناطیسی، الکترومغناطیسی و رادار را شامل خواهد شد.
زیرشاخه‌های ژئوفیزیک اکتشافی
- ژئوفیزیک نفت: بیشتر لرزه نگاری را شامل خواهد شد.
- ژئوفیزیک معدن: روشهای گوناگونی مانند الکتریکی، مغناطیس سنجی، الکترومغناطیس و گرانی را شامل می شود.
- ژئوفیزیک آب: که در آن نیز بیشتر از روشهای الکتریکی و الکترومغناطیسی استفاده خواهد شد.
لرزه نگاری
مهم ترین بخش از فعالیت های ژئوفیزیکی را عملیات لرزه نگاری تشکیل داده است. به طور کلی امواج لرزه‌ای از محل تشکیل به صورت دایره منتشر می‌شوند. این امواج با سرعتی که بستگی به خواص لاستیکی مواد دارد از داخل آن عبور خواهد کرد. امواج لرزه‌ای در مکان تغییر جنس مواد، منعکس یا منکسر می شود و پس از برگشت به سطح زمین توسط ابزارهایی ثبت می‌شوند. این امواج که مشابه امواج زمین لرزه ولی به مراتب ضعیف تر از آن می باشند، برچند نمونه هستند:
- امواج اولیه یا فشاری (P): نوعی امواج داخلی است که در جهت انتشار موج ارتعاش تولید می کنند.
- امواج برشی یا عرضی (S): نوعی امواج داخلی است که در آنها امتداد ارتعاش ذرات، عمود بر جهت انتشار موج است.
- امواج رایلی: امواجی است که تنها در نزدیکی سطح زمین منشا می گیرد و دامنه نوسان آن با عمق به سرعت کاهش پیدا می کند.
روش لرزه ای انکساری
از این روش برای معین کردن عمق لایه‌ها و محل گسل ها و غارها و همچنین اندازه گیری سرعت امواج در لایه‌های متفاوت استفاده می‌شود که نشانه‌ای از جنس مواد و سطح ایستایی است. روش لرزه نگاری انکساری را می‌توانید به صورت:
- تک کاناله و با یک ژئوفون منفرد
- با رشته‌ای از ژئوفون ها
انجام بدهیم. در روش تک کاناله یک ژئوفون در فاصله‌ای کوتاه از دستگاه در زمین قرار می گیرد. اکنون با یک صفحه فلزی که در حدود ۳ متری دستگاه قرار دارد با چکش ضربه‌ای بزنید. زمان ایجاد ضربه توسط سیمی که از چکش به دستگاه وصل می شود اندازه گیری خواهد شد. یکی از روش های لرزه ای انکساری، روش دانهول (Downhole) است.
روش لرزه ای مستقیم
روش های لرزه ای مستقیم معمولا برای بدست آوردن ویژگی های دینامیک سنگ و خاک، مانند:
- مدول یانگ
- نسبت پوآسون
- مدول برشی
- مدول ظاهری
و همچنین ارزیابی کیفیت سنگ، مانند:
- تراکم شکستگی ها
- درجه تجزیه
خدمات شرکت ژئوفیزیک مانند: مطالعات ژئوفیزیک، اکتشاف آب، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری، آزمایش دانهول،مطالعات ژئوالکتریک، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع خدمات مانند: مطالعات ژئوفیزیک، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری، آزمایش دانهول،مطالعات ژئوالکتریک، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس با شرکت آسیا ژئوفیزیک و ژئوتکنیکی تماس بگیرید.
بدون دیدگاه