داده های پاسخ ضربه به منظور اجرای آزمایش پاسخ ضربه، ابتدا تعداد 80 شمع و با توزیع تقریباً یکنواخت در محدوده ساختگاه انتخاب گردید. نحوه برداشت داده در این روش به این صورت است که ژئوفون ها و شتاب نگار در بالای شمع متصل شده و آثار موج تراکمی بازگشتی از ضربه چکش مخصوص به سر شمع را دریافت و نتایج در پردازشگر ثبت می شود. مشخصات تجهیزات لازم به منظور برداشت داده های پاسخ ضربه آورده شده است. در ادامه مقاله به مبحث جمع آوری و پردازش داده ها در روش های پاسخ ضربه، لرزه نگاری سطح به عمق و بین گمانه ای در مطالعات ژئوتکنیک میپردازیم. جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع خدمات مانند: مطالعات ژئوفیزیک، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس , مطالعات ژئوتکنيک ، آزمایشات درون چاهی با شرکت آسیا ژئوفیزیک و ژئوتکنیکی تماس بگیرید.
فهرست مطالب
- 1 جمع آوری و پردازش داده ها در روش های پاسخ ضربه، لرزه نگاری سطح به عمق و بین گمانه ای
- 2 پردازش داده های به دست آمده
- 3 نمونه نگاشت های خام در ژئوفیزیک
- 4 نمونه نگاشت هاي پردازش شده حاصل از گیرنده هاي شتاب نگار و ژئوفون
- 5 سرعت امواج تراکمی
- 6 آزمایش های لرزه ای در ژئوفیزیک
- 7 مراحل پردازش روش های لرزه ای درون گمانه ای
- 8 مشخصات تجهیزات لازم به منظور برداشت داده های لرزه نگاری درون گمانه ای به شرح زیر است:
- 9 خدمات شرکت ژئوفیزیک مانند: مطالعات ژئوفیزیک ، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری ، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس ، مطالعات ژئوتکنيک ، آزمایشات درون چاهی
جمع آوری و پردازش داده ها در روش های پاسخ ضربه، لرزه نگاری سطح به عمق و بین گمانه ای
پردازش مناسب به مفسر کمک می کند تا با اعتماد به نفس بیشتری به تفسیر مقاطع بپردازد. دامنه پردازش های به کار رفته روي داده های روش پاسخ ضربه با افزایش نسبت سیگنال به نوفه تعیین می شود. در این پژوهش داده هاي به دست آمده توسط نرم افزار REFLEXW به نمایش درآمده است.
به منظور آزمایش پاسخ ضربه و پردازش داده های به دست آمده از آزمایش پاسخ ضربه، لازم است قبل از اعمال هرگونه پردازش و صافی، دیدی صحیح از طیف دامنه نگاشت های مورد بررسی و تعیین زمان ثبت داده در دستگاه داده برداری وجود داشته باشد تا بتوان با تعیین فرکانس غالب، فیلترهای مناسبی براي حذف نوفه های با فرکانس مشخص به کار برد.
پردازش داده های به دست آمده
به منظور پردازش داده های به دست آمده از آزمایش پاسخ ضربه، لازم است قبل از اعمال هرگونه پردازش و صافی، دیدی صحیح از طیف دامنه نگاشت هاي مورد بررسی و تعیین زمان ثبت داده در دستگاه داده برداری وجود داشته باشد تا بتوان با تعیین فرکانس غالب، فیلتر های مناسبی براي حذف نوفه های با فرکانس مشخص به کار برد.
نمونه نگاشت های خام در ژئوفیزیک
شکل 1 ،نمونه نگاشت های خام حاصل از ژئوفون و شتاب نگار مربوط به یک شمع را با 5 تکرار آزمایشی جهت افزایش دقت برداشت در نرم افزار نشان می دهد. چنانچه مشاهده می شود، در هر یک از نگاشت های حاصل با رسیدن موج تراکمی به سطح مقطع شمع، دامنه سیگنال افزایش یافته و در طول شمع دچار تغییرات با دامنه بالا شده است.
پس از فراخوانی داده ها در نرم افزارهاي مورد نظر، پردازش های لازم شامل حذف داده های بی کیفیت (داده هایی که در اثر ضربه ضعیف تنفگ مخصوص، شامل اعوجاجات و پیک هاي غیرطبیعی می باشند)، اعمال فیلترهاي باند گذر، انباشت داده ها به منظور قرائت صحیح زمان رسید موج ارسالی از شتاب نگار، اعمال دامنه بهره وری، اعمال فیلتر هموار سازی و استخراج زمان رسید اولین موج و موج بازتابی از نوک شمع صورت گرفت.
نمونه نگاشت هاي پردازش شده حاصل از گیرنده هاي شتاب نگار و ژئوفون
داده های لرزه نگاری درون گمانه ای در برداشت های لرزه نگاری درون گمانه ای با قرار دادن یک گیرنده 3 مؤلفه ای درون گمانه در عمق های مختلف، با تولید موج توسط منبع تولید موج مکانیکی، موج ایجاد شده به گیرنده رسیده و توسط دستگاه ثبت میگردد.
سرعت امواج تراکمی
براي تعیین سرعت امواج تراکمی، چشمه لرزه اي موج P( ضربه قائم پتک بر روي ورق مخصوص) در فاصله حدود 75/2 متری از دهانه گمانه ها قرار داده شد و گیرنده امواج (ژئوفون درون چاهی) تمام عمق مفید گمانه ها را از سطح تا عمق مورد نظر با فاصله 5/1 متر جاروب کرده است. براي تعیین سرعت امواج برشی، چشمه لرزه ای موج S( ضربه افقی پتک بر چوب) در فاصله حدود 3 متری از دهانه گمانه ها قرار داده شد و گیرنده امواج، تمام عمق مفید گمانه ها را از سطح تا عمق مورد نظر با فاصله 5/1 متر جاروب کرده است.
آزمایش های لرزه ای در ژئوفیزیک
آزمایش پاسخ ضربه به روش بین گمانه ای یا Hole-Cross با هدف تعیین ضخامت ستون شمع در 10 زوج گمانه به منظور پوشش کل محدوده مطالعاتی و به عنوان اطلاعات اولیه جهت عملیات بارگذاری روي شمع انجام گردید. برای تعیین سرعت امواج تراکمی و برشی از چشمه لرزه اي (تفنگ مخصوص) در یکی از گمانه ها از سطح به عمق حرکت کرده و گیرنده امواج (ژئوفون درون چاهی) در عمق های متناظر با آن تمام گمانه را از سطح تا عمق مورد نظر جاروب کرده است.
مراحل پردازش روش های لرزه ای درون گمانه ای
یکی از مهمترین نکات لازم در مراحل پردازش روش های لرزه ای درون گمانه ای، انتخاب صحیح و مناسب فیلتر اعمالی به منظور قرائت زمان رسید اولیه امواج است. انتخاب صحیح کانال های دستگاه برداشت به منظور هم پوشانی داده های موج برشی و استفاده از پیش پردازش های لازم به منظور افزایش دقت قرائت می تواند اطلاعات دقیق زیرسطحی را فراهم آورد.
در پردازش داده های روش بین گمانه ای در محدوده مورد مطالعه، فیلتر میان گذر (butterworth pass-band )در بازه فرکانسی 200 تا 2000 به منظور حذف نوفه های محلی استفاده شده است. شکل 2 تجهیزات آزمایش روش سطح به عمق، موقعیت شمع در راستای دو گمانه حفاری شده و همچنین نمونه نگاشت های پردازش شده در محدوده مورد مطالعه توسط نرم افزار REFLEX را نمایش می دهد.
مشخصات تجهیزات لازم به منظور برداشت داده های لرزه نگاری درون گمانه ای به شرح زیر است:
- دستگاه لرزه نگار Ras24
- ژئوفون های سه مؤلفه ای درون گمانه ای
- پتک، الوار و ورق براي تولید امواج تراکمی و برشی
- چشمه موج تفنگی
- ژئوفون های تک مؤلفه ای
خدمات شرکت ژئوفیزیک مانند: مطالعات ژئوفیزیک ، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری ، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس ، مطالعات ژئوتکنيک ، آزمایشات درون چاهی
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع خدمات مانند: مطالعات ژئوفیزیک ، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری ، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس با شرکت آسیا ژئوفیزیک و ژئوتکنیکی تماس بگیرید.
مطالعات الکترومغناطیس – مطالعات ژئوالکتریک – مطالعات لرزه نگاری – مطالعات GPR ، سونداژ – مطالعات ژئوتکنيک – آزمایشات درون چاهی – مطالعات ژئوالکتریک – مطالعات GPR – اکتشاف آب – مطالعات ژئوتکنيک
بدون دیدگاه