لایه‌ های جو

اتمسفر زمین مجموعه‌ای از لایه‌های متفاوت گازی است که آن را با نام «هوا» (Air) می‌شناسیم. این لایه‌های جو توسط نیرو های جاذبه زمین کامل نگهداری و از راه‌های متفاوتی موجب حفاظت از انواع موجودات در زمین می‌ گردند. به طور نمونه ، اتمسفر به کمک ایجاد فشار،‌ آب را در حالت مایع نگه می‌دارد، از طریق لایه اوزون، نور ماورا بنفش خورشید را کاملا جذب می‌کند و به کمک اثر گلخانه‌ای سبب گرم شدن زمین می‌شود. در ادامه به مبحث لایه‌ های جو می پردازیم. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع خدمات مانند: مطالعات ژئوفیزیک، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس , مطالعات ژئوتکنيک ، آزمایشات درون چاهی ،‌ آزمایش مگنتومتری با شرکت آسیا ژئوفیزیک و ژئوتکنیکی تماس بگیرید.

لایه‌های اتمسفر:

اتمسفر زمین بر اساس خواص متفاوت آن حاوی لایه‌های متفاوتی است که به ترتیب از لایه پایین به بالا عبارتند از: تروپوسفر، استراتوسفر، مزوسفر، ترموسفر و اگزوزسفر.

لایه تروپوسفر:

تروپوسفر پایین‌ترین بخش  اتمسفر زمین است. این لایه تا ارتفاع حدودا ۱۰ کیلومتری از سطح زمین را ادامه پیدا می‌کند. انسان‌ها در تروپوسفر زندگی می‌کنند و همه  اتفاقات جوی مانند باران، برف، رعد و برق و … همگی در این لایه ها بوقوع می‌پیوندند. بیشتر ابرها در این لایه ها یافت می‌شوند چراکه در حدود ۹۹ درصد بخار آب جو در تروپوسفر را موجود است. در این لایه، با بالا رفتن از سطح زمین، فشار و دما نیز افت پیدا می‌کند.

لایه استراتوسفر:

بخش بعدی استراتوسفر است. این لایه از تروپوسفر شروع می‌شود و تا حدود ۵۰ کیلومتری از سطح زمین ادامه پیدا می‌کند. لایه اوزون در استراتوسفر نیز وجود دارد. مولکول‌های اوزون در این لایه، انرژی فرابنفش خورشید را کاملا جذب و آن را به گرما تبدیل می‌کنند. بر خلاف تروپوسفر، در این لایه هر قدر به طرف بالا حرکت می‌کنیم، دما نیز افزایش پیدا می‌کند و از «آشفتگی» (Turbulence) و جریان‌های بالارونده هوا (Updrafts) نیز خبری نیست. هواپیماهای مسافربری معمولا در این لایه پرواز می‌کنند زیرا آشفتگی جریان کمتر و پرواز راحت‌تر و امن تر خواهد بود.

لایه مزوسفر:

قسمت بالای استراتوسفر، مزوسفر قرار دارد و تا ۸۵ کیلومتری از زمین  نیز ادامه پیدا می‌کند. بیشتر شهاب‌سنگ‌هایی که وارد جو زمین می‌شوند، در این لایه می‌سوزند و از بین میروند . در مزوسفر، بر خلاف استراتوسفر، با افزایش ارتفاع، دما نیز کاهش می‌یابد. سردترین دمای اتمسفر زمین را می‌توان در بالای این بخش پیدا کرد . هوای موجود در مزوسفر  آن‌قدر رقیق است که نمی‌توان آن را به خوبی تنفس کرد. فشار در پایین این لایه نیز  پایین‌تر از یک درصد فشار در سطح دریا است و هر قدر ارتفاع نیز بیشتر شود از این مقدار فشار کاسته خواهد شد.

لایه ترموسفر:

بخش هوای بسیار رقیق بالای مزوسفر را با نام ترموسفر می‌شناسند. اشعه‌های ایکس با انرژی بسیار بالا و همچنین نور های ماورا بنفش در ترموسفر جذب می‌شوند. این جذب سبب افزایش چند صد درجه‌ای دما در آن ها لحظه خواهد بود. البته هوا در این لایه ها به قدری رقیق است که به انسان احساس سرما نیز دست خواهد داد. این لایه بیشتر به فضای خارج شبیه است تا قسمتی از جو زمین. بسیاری از ماهواره‌های فضایی در درون ترموسفر به دور زمین می‌چرخند.

لایه اگزوسفر:

درحالیکه بعضی دانشمندان،‌ ترموسفر را به عنوان بالاترین قسمت لایه از سطح زمین می‌شناسند،‌ بعضی  دیگر اگزوسفر را به عنوان مرز های نهایی گازهای زمین در نظر می‌گیرند. همانطور که ممکن است حدس زده باشید، هوا در لایه اگزوسفر بسیار رقیق خواهد بود. این مورد باعث می‌شود تا اگزوسفر نسبت به ترموسفر، خیلی بیشتر به فضای های خارج شبیه باشد. در حقیقت، هوای اگزوسفر به طور ثابت و آهسته به فضای خارج نیز  نشت پیدا می‌کند.

لایه یونوسفر

لایه «یونوسفر»، لایه‌ای مشابه دیگر لایه‌های مورد اشاره در بالا نیست. در حقیقت، این لایه دارای مجموعه‌ای از قسمت‌های متفاوت در مزوسفر و ترموسفر است که انرژی شدید تابشی خورشید، سبب شده است تا اتم‌ها و مولکول‌ها، الکترون خود را از دست بدهند. در نتیجه این فعل و انفعالات، یون ها را تشکیل می‌شود. وجود این یون‌ها خواص ویژه‌ای را برای بخش های  اتمسفر شامل خواهد شد.

خواص فیزیکی در لایه‌های جو

چگالی:

این چگالی به طور مستقیم اندازه‌گیری نمی‌شود بلکه به کمک اندازه‌گیری دما، فشار، رطوبت و دیگر پارامتر ها همچنین از طریق معادله حالت گازها، آن را بیان می‌کنند. چگالی جو با افزایش ارتفاع نیز کاهش می‌یابد.

پراکندگی:

به هنگام عبور نور از اتمسفر در زمین، فوتون‌ها از طریق پدیده «پراکندگی» یا (Scattering) با این نور برهم‌کنش را  انجام می‌دهند. اگر نور خورشید هیچ برهم‌کنشی با جو را نداشته باشد به آن «تابش مستقیم» یا (Direct Radiation) می‌گویند. در مقابل این مفهوم، «تابش غیرمستقیم» (Indirect Radiation) وجود دارد که در آن، نور خورشید در جو کاملا پراکنده می‌شود. به طور نمونه ، در یک روز ابری که هیچ سایه‌ای از خود نمی‌بینید، هیچ تابش مستقیمی نیز وجود ندارد و همه نورها دچار پراکندگی میگردد.

جذب:

مولکول‌های متفاوت، طول موج‌های متفاوتی را جذب می‌کنند. برای نمونه،‌ مولکول‌های اکسیژن و اوزون تقریبا همه طول موج‌های کوتاه‌تر از 300 نانومتر را جذب می‌کنند. مولکول آب باعث جذب طول موج‌های بالاتر از ۷۰۰ نانومتر می‌شود. هنگامی که یک مولکول،‌ فوتون جذب کند، انرژی مولکول نیز افزایش می‌یابد که باعث افزایش گرمای زمین خواهد بود.

انتشار:

انتشار، مفهوم مقابل جذب می باشد . در حقیقت هنگامی که یک شی از خود تابشی را متساعد کند، انتشار رخ می‌دهد. اجسام متفاوت بر اساس نمودار انتشار «جسم سیاه» (Black Body) خود، طول موج‌هایی را نیز گسیل می‌کنند. بنابراین،‌ اشیا نیز گرم‌تر تمایل به تابش پرتو‌های بیشتری را با طول موج کوتاه‌تر را دارند. اشیا سرد هم پرتو‌هایی با طول موج بلندتر را نیز گسیل می‌کنند.

خدمات شرکت ژئوفیزیک مانند: مطالعات ژئوفیزیک ، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس ، مطالعات ژئوتکنيک ، آزمایشات درون چاهی ، مطالعات الکترومغناطیس آزمایش مگنتومتری

جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع خدمات مانند: مطالعات ژئوفیزیک ، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری ، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس، آزمایش مگنتومتری با شرکت آسیا ژئوفیزیک و ژئوتکنیکی تماس بگیرید.

اینستاگرام آسیا ژئوفیزیک

مطالعات الکترومغناطیس – مطالعات ژئوالکتریک – مطالعات لرزه نگاری – مطالعات GPR ، سونداژ – مطالعات ژئوتکنيک – آزمایشات درون چاهی – مطالعات ژئوالکتریک – مطالعات GPR – اکتشاف آب – مطالعات ژئوتکنيک – مطالعات ژئوالکتریک – مطالعات GPR – مطالعات الکترومغناطیس – مطالعات ژئوفیزیک – مطالعات GPR – مطالعات ژئوالکتریک – مطالعات الکترومغناطیس -مطالعات ژئوتکنيک – مطالعات ژئوتکنيک- مطالعات ژئوتکنيک – مطالعات ژئوفیزیک- اکتشاف آب آزمایش مگنتومتری – آزمایش دانهول – آزمایشات درون چاهی – میدان گرانشی – آزمایش دانهول