«لرزه نگار» یا «زلزله نگار» یا به انگلیسی (Seismograph) وسیله‌ای است که امواج لرزه‌ای ناشی از زلزله، انفجار یا پدیده‌های دیگر لرزش زمین را کملا ثبت می‌کند. دستگاه‌های لرزه نگاری به سنسورهای الکترومغناطیسی نیز مجهز هستند که حرکت مکانیکی زمین را به تغییرات الکتریکی نیز تبدیل می‌کنند که توسط مدارهای دیجیتالی یا آنالوگ پردازش و مشخص و ضبط می‌شوند. اصطلاح لرزه نگار و «لرزه سنج» (Seismometer) اکثر به جای هم استفاده می‌شوند. با این حال اگرچه هر دو دستگاه ممکن است امواج لرزه‌ای را شناسایی و اندازه‌گیری کنند فقط یک لرزه نگار ظرفیت ثبت پدیده‌ها را به طور کامل دارد. به اطلاعاتی که توسط لرزه نگار بر روی صفحه نمایش یا کاغذ تولید می‌گردد «لرزه نگاشت» (Seismogram) اطلاق می‌شود. در ادامه به مبحث زلزله نگار می پردازیم. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع خدمات مانند: مطالعات ژئوفیزیک، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس , مطالعات ژئوتکنيک ، آزمایشات درون چاهی ، آزمایش مگنتومتری با شرکت آسیا ژئوفیزیک و ژئوتکنیکی تماس بگیرید.
فهرست مطالب
- 1 توسعه نخستین زلرله نگار ها:
- 2 اصول اساسی لرزه نگار مدرن:
- 3 کاربردهای دستگاه لرزه نگاری:
- 4 لرزه سنج، لرزه نگار و لرزه نگاشت چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
- 5 خدمات شرکت ژئوفیزیک مانند: مطالعات ژئوفیزیک ، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس ، مطالعات ژئوتکنيک ، آزمایشات درون چاهی ، مطالعات الکترومغناطیس آزمایش مگنتومتری
توسعه نخستین زلرله نگار ها:
یک دانشمند چینی به نام «ژانگ هنگ» (Zhang Heng) این وسیله را ابتدای سال 132 میلادی اختراع کرد. این وسیله به فرم استوانه بود و هشت سر اژدها در اطراف محیط فوقانی آن نیز قرار گرفته بود و هر کدام یک توپ در دهان خود داشتند. در اطراف دستگاه هشت قورباغه نیز قرار داشتند که هر کدام مستقیماً زیر سر یکی از اژدها قرار گرفته بودند. هنگام وقوع زلزله توپ‌ها از دهان اژدها آزاد و رها می‌شدند و احتمالاً توسط یک آونگ درونی که مطابق جهت لرزش به عقب و جلو حرکت می‌کرد به دهان قورباغه انداخته می‌شدند و سر و صدای را ایجاد می‌کردند.
اصول اساسی لرزه نگار مدرن:
اگر یک آونگ معمولی بتواند در یک جهت به طور کامل چرخش داشته باشد و اگر زمین در حالی که آونگ بدون حرکت است به سرعت در جهت آزادی آونگ حرکت کنند آونگ تمایل دارد که به علت قانون اینرسی در جای خود ثابت باقی بماند. اگر زمین به عقب و جلو حرکت کند یعنی نوسانی را انجام دهد و اگر دوره حرکت زمین (زمان لازم برای یک نوسان کامل) به اندازه کافی نیز کوتاه‌تر از دوره نوسان آزاد آونگ باشد آونگ عقب می‌ماند و حرکت زمین نسبت به آونگ ها می‌تواند ضبط شوند.
کاربردهای دستگاه لرزه نگاری:
اگرچه لرزه نگاری در آغاز برای مکان‌یابی زمین لرزه‌های طبیعی طراحی و ساخته شدند اما کاربردهای دیگری مثل اکتشاف نفت، بررسی پوسته و لایه‌های زیرین زمین و نظارت بر فعالیت آتشفشانی نیز دارند که بسیار مورد استفاده قرار میگیرند.
لرزه نگار نوسانات زمین را که ناشی از انواع امواج لرزه‌ای هستند کاملا ثبت می‌کند. این امواج از نقطه شروع خود در لایه‌های زیرین زمین یا در امتداد سطح آن گسترده می گردند.
لرزه نگاری در نزدیکی یک زلزله بسیار کوچک الگوی ساده‌ای دارد و امواج ورودی به دستگاه ای زلزله نگار را می‌توان با توجه به این الگو به سه دسته مختلف تقسیم کرد: امواج P یا امواج طولی که در سمت انتشار ارتعاش می کنند، امواج S یا امواج عرضی به این معنا که امواجی که در سمت راست جهت انتشار ارتعاش می‌کنند و امواج سطحی یا امواج متراکم که بدون هیچگونه مولفه عمودی یا طولی هستند.
در مورد زمین لرزه‌های دور یا زمین لرزه‌های بسیار بزرگ و نزدیک الگوی ای لرزه نگار بسیار پیچیده‌تر و سخت تر است. زیرا در این حالت لرزه نگار انواع بسیار مختلفی از امواج لرزه‌ای را کامل نشان می‌دهد که از یک یا چند نقطه سرچشمه میگیرند اما ممکن می باشد قبل از رسیدن به لرزه نگار در درون پوسته زمین منعکس یا شکسته نیز شوند.
لرزه سنج، لرزه نگار و لرزه نگاشت چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
لرزه سنج یا seismometer یکی از قسمت‌های داخلی و مهم لرزه نگار یا seismograph است که ممکن است آونگ یا جرمی باشد که روی فنر نیز نصب شده است. با این حال اغلب با دستگاه لرزه نگار به شکل مترادف استفاده می‌شود.
لرزه نگاری، لرزه نگار یا زلزله نگار ابزاری می باشد که برای ثبت حرکت زمین در هنگام زلزله استفاده می‌شود و کاربرد دارد . این ابزار در سراسر جهان بر روی زمین نصب شده و به عنوان قسمتی از یک شبکه لرزه نگار کار می‌کنند. نخستین لرزه نگاری توسط فیلسوف چینی چانگ هنگ در سال 132 میلادی انجام و ساخته شد. اما دستگاه او زمین لرزه را نیز ثبت نمی‌کرد و فقط نشان می‌داد که یک زمین لرزه در حال وقوع و رخداد است. نخستین لرزه نگار در سال 1890 ساخته شد.
یک لرزه نگار به شکل معمول بر روی سطح زمین به طور کامل نصب می‌شود به طوری که در هنگام لرزش زمین کل دستگاه به غیر از جسم روی فنر ها می‌لرزد. جرم روی فنر به علت اینرسی در مکان ابتدایی خودش باقی می‌ماند.
خدمات شرکت ژئوفیزیک مانند: مطالعات ژئوفیزیک ، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس ، مطالعات ژئوتکنيک ، آزمایشات درون چاهی ، مطالعات الکترومغناطیس آزمایش مگنتومتری
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع خدمات مانند: مطالعات ژئوفیزیک ، اکتشاف آب ، مطالعات GPR ، مطالعات لرزه نگاری ، آزمایش دانهول ،مطالعات ژئوالکتریک ، سونداژ ، مطالعات الکترومغناطیس، آزمایش مگنتومتری با شرکت آسیا ژئوفیزیک و ژئوتکنیکی تماس بگیرید.
مطالعات الکترومغناطیس – مطالعات ژئوالکتریک – مطالعات لرزه نگاری – مطالعات GPR ، سونداژ – مطالعات ژئوتکنيک – آزمایشات درون چاهی – مطالعات ژئوالکتریک – مطالعات GPR – اکتشاف آب – مطالعات ژئوتکنيک – مطالعات ژئوالکتریک – مطالعات GPR – مطالعات الکترومغناطیس – مطالعات ژئوفیزیک – مطالعات GPR – مطالعات ژئوالکتریک – مطالعات الکترومغناطیس -مطالعات ژئوتکنيک – مطالعات ژئوتکنيک- مطالعات ژئوتکنيک – مطالعات ژئوفیزیک- اکتشاف آب آزمایش مگنتومتری – آزمایش دانهول – آزمایشات درون چاهی – میدان گرانشی – آزمایش دانهول – آسیا ژئوفیزیک
بدون دیدگاه